Skarga do Prezesa UOKiK podlega zasadom podobnym, jak w przypadku skargi do innych organów administracyjnych. Zgodnie z art. 63 kodeksu postępowania administracyjnego skarga, o ile jest uzasadniona, może, ale nie musi, stanowić podstawy do wszczęcia postępowania administracyjnego o naruszenie zbiorowych interesów konsumenta.
Od 1990 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów dba o dobro konsumentów w Polsce. Początkowo działał pod nazwą Urząd Antymonopolowy i w głównej mierze zajmował się przeciwdziałaniom monopolistycznym. Zapobiegać miał zawieraniu porozumień antykonkurencyjnych przez przedsiębiorców i nadużywaniu dominującej pozycji na rynku, czy nadmierną koncentracje podmiotów. Oczywiście z upływem czasu i zmianami na rynku uprawnień było więcej. Ostateczny kształt UOKiK powstał w 1996 roku. Ochrona zaczęła obejmować prawa konsumentów. Ostatecznie wszelkie aspekty prawne związane z funkcjonowaniem urzędu zawarto w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów z 15 grudnia 2000 r. Głównymi zadaniami UOKiK jest sprawdzanie produktów, które pojawiają się na rynku i monitorowanie bezpieczeństwa produkcji. Celem urzędu jest eliminowanie praktyk, które naruszają zbiorowe interesy klientów lub zapisów, które szkodzą klientom.
Co to oznacza?
Naruszenie zbiorowych interesów zaistnieje, gdy praktyka przedsiębiorcy dotyka nieokreślonej liczby klientów (np. w przypadku takiej konstrukcji umowy, która uniemożliwi reklamację, albo stosowanie w umowie niedopuszczalnych postanowień, czy udzielanie przez firmę nie do końca zgodnych z prawdą informacji). Jeśli zasady te będą łamane, konsument może złożyć skargę, która może stanowić podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego i czekać na podjęcie stosownych działań. Zgłaszający skargę nie ma możliwości występowania w sprawie jako strona. Stroną bowiem jest tylko i wyłącznie przedsiębiorca, w stosunku do którego toczyło się będzie postępowanie (zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów). Postępowanie nie zostanie wszczęte także w sytuacji (art. 105 ww. ustawy), jeżeli minął rok od końca roku, w którym zaprzestano stosowania podejrzanych praktyk. W ślad za treścią art. 100 ust. 1 ustawy (pełna treść ustawy na informacjabiznesowa.pl) konsument może, w formie zawiadomienia, zwrócić uwagę na stosowanie przez przedsiębiorcę podejrzanych praktyk. Skarga wnoszona jest na piśmie w siedzibie urzędu w Warszawie, ustnie do protokołu w placówce centrali UOKiK, za pośrednictwem poczty czy faksu, lub przy użyciu elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP.
Co powinno zawierać zawiadomienie?
Przede wszystkim wskazanie przedsiębiorcy, w stosunku do którego istnieje podejrzenie stosowania praktyk naruszających interesy zbiorowe konsumentów, opis stanu faktycznego, wskazanie konkretnych przepisów prawa i dane dotyczące zgłaszającego (identyfikacyjne i adresowe). Rzecz jasna należy dołączyć wszelkie dowody i dokumenty mogące stanowić dowody naruszenia przepisów i dóbr konsumentów. Pismo należy własnoręcznie podpisać. Jeśli urząd uzna skargę za zasadną, znajdując przesłanki potwierdzające łamanie praw konsumentów wszczęte zostanie postępowanie administracyjne w sprawie. Najczęściej po zbadaniu sprawy UOKiK wskazuje przedsiębiorcy konieczne zmiany, albo nakłada karę pieniężną. Jeśli stwierdzone zostanie łamanie przez stronę przepisów prawa, sprawa skierowana zostaje na drogę sądową.
Działalność UOKiK postrzegana jest przez większość przedsiębiorców i konsumentów pozytywnie. Działa coraz bardziej efektywnie, stale się rozwija, dba o interesy konsumentów i porządek. Coraz więcej nieprawidłowości podlega ocenie i zostaje wyeliminowanych przez UOKiK. Zatem warto dbać o nasze wspólne dobro i zgłaszać wszelkie nieprawidłowości do oceny. Problemy ogółu mogą dotykać i nas.
