Sytuacja gospodarcza kraju, zmiany, konkurencja, zwiększające się zadłużenia często doprowadzają przedsiębiorstwa do zaciągania kolejnych kredytów obrotowych, by zachować płynność finansową. W ostatnich latach coraz trudniej egzekwować należne płatności za towary, czy usługi w terminach, mimo iż często są one dość długie. Kredytowanie bieżącej działalności wiąże się z dodatkowymi kosztami, zatem warto rozważyć usługę factoringu, która systematycznie staje się dość popularna, także w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw.
Pierwsze firmy faktoringowe pojawiły się na rodzimym rynku już w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Początkowo ich celem była edukacja przedsiębiorców i tworzenie portfela usług, dopasowanych do potrzeb rynku. Obecnie w Polsce istnieje ponad 40 wyspecjalizowanych w tym zakresie podmiotów i banków komercyjnych, z których największe, od 2001 roku zrzesza Polski Związek Faktorów.
Definicja i rodzaje faktoringu
Faktoring to działalność finansowa polegająca na wykupie wierzytelności nieprzeterminowanych, należnych przedsiębiorcom od odbiorcy towaru/usługi, połączony z finansowaniem i świadczeniem wielu usług dodatkowych (np. monitorowanie wierzytelności, wywiad gospodarczy itp.). Faktoring to najlepsze wyjście dla tych, którym zależy na szybkiej wymianie należności na gotówkę. Sprawdza się także wtedy, gdy firma potrzebuje środków na:
– bieżące funkcjonowanie,
– stosuje tzw. kredyt kupiecki,
– gdy chce zabezpieczyć się na wypadek ewentualnej niewypłacalności kontrahentów, czy zdyscyplinować ich do bieżącego regulowania należności, z wykorzystaniem dostępnych faktorowi metod.
W Polsce nie ma odrębnych przepisów dotyczących faktoringu, ale wykorzystywane są tu przepisy kodeksu cywilnego i kodeksu prawa handlowego. W zależności od przenoszonego na faktora ryzyka, na rynku wyróżnia się kilka rodzajów tego produktu, m. in. faktoring z regresem, gdzie ryzyko wierzytelności nie jest przeniesione na faktora, czyli w przypadku braku zapłaty w terminie i braku możliwości jej egzekwowania kwota uzyskana od faktora będzie musiała być zwrócona; faktoring bez regresu oznacza natomiast, że wszelkie ryzyka przenoszone są na firmę faktoringową i to ona poniesie ewentualne koszty związane z przymusowym dochodzeniem należności. Dla przedsiębiorstw współpracujących z podmiotami zagranicznymi idealnym rozwiązaniem może okazać się faktoring eksportowy (pomaga weryfikować klientów, uczestniczy w edukacji na temat zwyczajów i prawa konkretnego państwa, zmniejsza ryzyko różnic kursowych). Znaczenia nabiera też tzw. faktoring zamówieniowy, który poprawia płynność finansową jeszcze przed powstaniem zobowiązania, zmniejszając ryzyko strat, czy finansując zobowiązania wobec dostawców, czy pracowników.
Koszty związane z factoringiem
Jak każda usługa, tak i faktoring wiąże się z kosztami. Najczęściej, w zależności od rodzaju umowy, wynoszą one ok.5-30% kwoty z faktury (sprawdź oferty firm faktoringowych w portalu informacjabiznesowa.pl). Przedsiębiorca zatem uzyskuje około 70-95% kwoty wynikającej z przedstawionej faktury właściwie natychmiast. Często różnica wypłacana jest po wpływie środków na konto faktora. Jedynym zabezpieczeniem jest należność do uregulowania. Nie jest potrzebna zdolność kredytowa. Dlatego tak szybko wzrasta znaczenie factoringu – zdecydowanie mniej, niż przy kredycie, formalności, jasne zasady, ustalone opłaty i natychmiastowy przypływ środków pieniężnych to zalety tej usługi. Niestety factoring ma i wady – nadmierne korzystanie z tej metody odzyskiwania środków negatywnie wpływa na relacje z kontrahentami. Należy więc wykorzystywać jego moc tylko w uzasadnionych przypadkach, z rozwagą i wobec tych podmiotów, w stosunku do których inne dostępne środki „przymusu” nie podziałają.
